Vattenfall verliest rechtszaak: Prijsverhoging was oneerlijk. Krijgt u geld terug?

Een klant van Vattenfall heeft de energiegigant voor de rechter gesleept en gewonnen. De reden? Vattenfall verhoogde de energieprijzen op een manier die volgens de rechter niet eerlijk was. Het Hof in Amsterdam heeft dit bevestigd. Deze uitspraak heeft de deur opengezet voor duizenden andere consumenten om compensatie te eisen. De Consumentenbond is een meldpunt gestart. Hoe zit dit precies en wat betekent het voor u?

Foto ter illustratie. Vattenfall

Prijsverhogingen variabel contract

Een klant van de energiemaatschappij had een energiecontract met een variabele prijs. Jarenlang paste Vattenfall de prijzen netjes twee keer per jaar aan. Maar in 2022, toen de energieprijzen door het dak gingen, voerde Vattenfall een extra prijsverhoging door.

De rechter oordeelde dat dit niet mocht en gaf de klant op twee belangrijke punten gelijk:

1. Het contract was niet eerlijk: De redenen voor een prijsverhoging in de kleine lettertjes waren te vaag (“ontwikkelingen op de markt”). Als klant moet je kunnen begrijpen waarom en hoe je de prijs kan veranderen. Omdat dit niet kon, is het een ‘oneerlijk beding’ en dus ongeldig.
2. Misleidende informatie: Op de website stond dat de prijs “twee keer per jaar” wijzigde. Door het toch vaker te doen, werden klanten misleid.
   De conclusie van de rechter was duidelijk: Vattenfall moet de prijsverhoging terugdraaien.

Deze uitspraak is niet alleen belangrijk voor die ene klant. Veel energieleveranciers gebruikten vergelijkbare vage voorwaarden. De kans is groot dat miljoenen huishoudens de afgelopen jaren te veel hebben betaald voor hun variabele energiecontract.

De Consumentenbond heeft daarom een meldpunt variabele energiecontracten geopend. Iedereen die in de afgelopen vijf jaar een variabel energiecontract heeft gehad, kan zich hier aanmelden. De bond onderzoekt dan of je recht hebt op compensatie en kan namens jou een claim indienen. Het kan om honderden, en soms wel duizenden, euro’s gaan.

Tekst gaat verder onder de foto.

Foto ter illustratie. Het Gerechtshof in Amsterdam

Geldt dit ook voor VvE’s?

Nu rijst de vraag: als de VvE een variabel energiecontract heeft voor de gemeenschappelijke ruimtes, kan het bestuur de VvE dan ook aanmelden bij de Consumentenbond voor een mogelijke compensatie?

Het antwoord is helaas in de meeste gevallen: nee, dat kan niet.

Het verschil: Consument vs. Zakelijk

De hele rechtszaak en de actie van de Consumentenbond zijn gebaseerd op het consumentenrecht. De wet biedt consumenten (dus individuele personen/huishoudens) extra bescherming tegen oneerlijke praktijken van grote bedrijven. De regels over ‘oneerlijke bedingen’ zijn een voorbeeld van die bescherming.

Een Vereniging van Eigenaars wordt door energieleveranciers en de wet gezien als een zakelijke klant. Zelfs een kleine VvE sluit een zakelijk energiecontract af. Voor zakelijke contracten gelden andere, minder strenge regels dan voor consumentencontracten. De specifieke consumentenbescherming waar de rechter zich in deze zaak op baseerde, is dus niet van toepassing op het contract van de VvE.

Het meldpunt van de Consumentenbond is dan ook expliciet bedoeld voor consumenten en niet voor zakelijke entiteiten zoals VvE’s, bedrijven of stichtingen.

Individueel contract

Hebt u als appartementseigenaar een variabel energiecontract met een energieleverancier? Dan hebt u wél de mogelijkheid om aan te melden.

Wat kan de VvE wél doen?

Betekent dit dat de VvE helemaal niets kan doen tegen onredelijke prijsstijgingen? Niet per se. Het is alleen een andere, vaak lastigere weg. Het VvE-bestuur kan de volgende stappen overwegen:

1. Duik in het contract: Lees de algemene voorwaarden van het specifieke zakelijke energiecontract van de VvE heel nauwkeurig door. Wat staat er precies in over de redenen en de termijnen voor een prijswijziging?
2. Verzamel de correspondentie: Zoek alle aankondigingen van prijsverhogingen van de afgelopen jaren bij elkaar. Is de VvE tijdig en duidelijk geïnformeerd?
3. Zoek juridisch advies: Als het bestuur van mening is dat de energieleverancier ook binnen de zakelijke overeenkomst onredelijk heeft gehandeld, kan het zinvol zijn om juridisch advies in te winnen bij een jurist die gespecialiseerd is in (zakelijk) energierecht.

U vindt de uitspraak in kwestie (ECLI:NL:GHAMS:2025:704) op rechtspraak.nl